ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΣ
O Πάτροκλος Καραντινός γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη το 1903. Έρχεται στην Ελλάδα με την οικογένειά του το 1911.
Θα μπει στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Ε.Μ.Π. το 1919 και θα αποφοιτήσει το 1924. Εν τω μεταξύ θα έχει γνωριστεί με τον Δημήτρη Πικιώνη τη περίοδο που αυτός είχε διοριστεί ως επιμελητής (1921-1923).
Ο Καραντινός, ταξιδεύει μάλιστα με τον Πικιώνη (και τον Παναγιωτάκο) το 1922 στην Αίγινα όπου εκτελεί μια σειρά σχεδίων. Ο Πικιώνης θα του επισημάνει τη σημασία της λαϊκής αρχιτεκτονικής.
Το 1925 εργάζεται ως αρχιτέκτονας στην Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων. Τη περίοδο 1927-1928 βρίσκεται στο Παρίσι, όπου εργάζεται για λίγο στο γραφείο του August Perret.
Τη περίοδο 1924-1930 η δράση του περιορίζεται κυρίως σε συμμετοχές διαγωνισμών. Το πρώτο του έργο είναι το κτίριο καταστημάτων και διαμερισμάτων στη Καλλιθέα ("Στοά Καραντινού") που κατασκευάτηκε τη περίοδο 1926-1933.
Ο Καραντινός θα είναι ένας από τους νέους αρχιτέκτονες που θα λάβει μέρος στο πρόγραμμα ανέγερσης νέων σχολικών κτιρίων, κατά τη δεκαετία του '30.
Όμως το πρώτο του σημαντικό δημόσιο κτίριο, ήταν το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου Κρήτης. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1933 και η εκτέλεση του έργου έγινε σε πολλές φάσεις, έως το 1958. Λέγεται ότι ο Καραντινός κατάφερε να κερδίσει την ανάθεση μέσω γνωριμίας του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στο θέμα του φυσικού φωτισμού. Πρόκειται για μια διάταξη εκθεσιακών χώρων με διαδοχικές εσοχές-εξοχές κυβικών όγκων.
Ο Πάτροκλος Καραντινός θα αποδειχθεί ένας δραστήριος αρχιτέκτονας, οπαδός του μοντέρνου κινήματος. Αυτό τον έφερε κατά καιρούς σε αντιπαράθεση με συναδέλφους του από τη "συντηρητική" παράταξη.
Θα μπει στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Ε.Μ.Π. το 1919 και θα αποφοιτήσει το 1924. Εν τω μεταξύ θα έχει γνωριστεί με τον Δημήτρη Πικιώνη τη περίοδο που αυτός είχε διοριστεί ως επιμελητής (1921-1923).
Ο Καραντινός, ταξιδεύει μάλιστα με τον Πικιώνη (και τον Παναγιωτάκο) το 1922 στην Αίγινα όπου εκτελεί μια σειρά σχεδίων. Ο Πικιώνης θα του επισημάνει τη σημασία της λαϊκής αρχιτεκτονικής.
Το 1925 εργάζεται ως αρχιτέκτονας στην Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων. Τη περίοδο 1927-1928 βρίσκεται στο Παρίσι, όπου εργάζεται για λίγο στο γραφείο του August Perret.
Τη περίοδο 1924-1930 η δράση του περιορίζεται κυρίως σε συμμετοχές διαγωνισμών. Το πρώτο του έργο είναι το κτίριο καταστημάτων και διαμερισμάτων στη Καλλιθέα ("Στοά Καραντινού") που κατασκευάτηκε τη περίοδο 1926-1933.
Ο Καραντινός θα είναι ένας από τους νέους αρχιτέκτονες που θα λάβει μέρος στο πρόγραμμα ανέγερσης νέων σχολικών κτιρίων, κατά τη δεκαετία του '30.
Όμως το πρώτο του σημαντικό δημόσιο κτίριο, ήταν το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου Κρήτης. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1933 και η εκτέλεση του έργου έγινε σε πολλές φάσεις, έως το 1958. Λέγεται ότι ο Καραντινός κατάφερε να κερδίσει την ανάθεση μέσω γνωριμίας του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στο θέμα του φυσικού φωτισμού. Πρόκειται για μια διάταξη εκθεσιακών χώρων με διαδοχικές εσοχές-εξοχές κυβικών όγκων.
Ο Πάτροκλος Καραντινός θα αποδειχθεί ένας δραστήριος αρχιτέκτονας, οπαδός του μοντέρνου κινήματος. Αυτό τον έφερε κατά καιρούς σε αντιπαράθεση με συναδέλφους του από τη "συντηρητική" παράταξη.
Ο Καραντινός ασχολήθηκε μια μια σειρά σχολικών κτιρίων. Μάλιστα, ήταν ο κύριος επιμελητής της έκδοσης του επίσημου τόμου για τα σχολεία.
Το πρώτο σχολείο του Καραντινού ήταν το δημοτικό Καλλιθέας, και μάλιστα ήταν το πρώτο που θεμελιώθηκε το 1930 από τον ίδιο τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ως συμβολική πράξη έναρξης του κυβερνητικού προγράμματος. Η σύνθεση του είναι ήρεμη και αρμονική.
Το δημοτικό Χαροκόπου (1931) είναι ένα τυπικό ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο με πανομοιότυπα ανοίγματα στα δύο επίπεδα.
Γνωστό έργο του Καραντινού είναι και το δημοτικό σχολείο Καλησπέρη (1931), στους πρόποδες σχεδόν της Ακρόπολης.
Στα σχολικά κτίρια του περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το σχολικό συγκρότημα Αμαρουσίου (το μεγαλύτερο από τα σχολεία του Καραντινού), το γυμνάσιο Ναυπλίου με το χαρακτηριστικό ελεύθερο γείσο στη ταράτσα, το δημοτικό στα Ταμπούρια (1932-1935) κ.α.
Τη δεκαετία του '30 ο Καραντινός έδωσε και ορισμένα δείγματα κατοικιών.
Επίσης, τον Καραντινό απασχόλησε η σύγχρονη πολεοδομία.
Το πρώτο σχολείο του Καραντινού ήταν το δημοτικό Καλλιθέας, και μάλιστα ήταν το πρώτο που θεμελιώθηκε το 1930 από τον ίδιο τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ως συμβολική πράξη έναρξης του κυβερνητικού προγράμματος. Η σύνθεση του είναι ήρεμη και αρμονική.
Το δημοτικό Χαροκόπου (1931) είναι ένα τυπικό ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο με πανομοιότυπα ανοίγματα στα δύο επίπεδα.
Γνωστό έργο του Καραντινού είναι και το δημοτικό σχολείο Καλησπέρη (1931), στους πρόποδες σχεδόν της Ακρόπολης.
Στα σχολικά κτίρια του περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το σχολικό συγκρότημα Αμαρουσίου (το μεγαλύτερο από τα σχολεία του Καραντινού), το γυμνάσιο Ναυπλίου με το χαρακτηριστικό ελεύθερο γείσο στη ταράτσα, το δημοτικό στα Ταμπούρια (1932-1935) κ.α.
Τη δεκαετία του '30 ο Καραντινός έδωσε και ορισμένα δείγματα κατοικιών.
Επίσης, τον Καραντινό απασχόλησε η σύγχρονη πολεοδομία.
Το 1934 μια ομάδα αρχιτεκτόνων, μεταξύ των οποίων και ο Καραντινός στέλνει μια επιστολή στον Νίκο Κιτσίκη, πρόεδρο του ΤΕΕ με σκοπό την επισήμανση της ανάγκης λήψης μέτρων για την εξυγίανση της πρωτεύουσας. Το 1936, επί Ι. Μεταξά, ιδρύεται το Υπουργείο Διοικήσεως Πρωτευούσης και το Φεβρουάριο του 1937 υπογράφεται η σύσταση του Ανώτατου Πολεοδομικού Οργανισμού που υπάγεται σε αυτό.
Ο Καραντινός συμμετέχει και στα τέσσερα όργανα του θεσμού, δηλαδή την Υπηρεσία Πολεοδομικών Μελετών, την Πολεοδομική Επιτροπή, την Αρχιτεκτονική Επιτροπή και το Ανώτατο Πολεοδομικό Συμβούλιο.
Το 1939 ανέλαβε τη διεύθυνση της Υπηρεσίας Πολεοδομικών Μελετών.
Το Υπουργείο Διοικήσεως Πρωτευούσης καταργήθηκε το 1941 και οι αρμοδιότητες πέρασαν στον έλεγχο του υπουργείου Συγκοινωνιών υπό τον Κων. Δοξιάδη.
Ο Καραντινός θα δραστηριοποιηθεί ξανά επαγγελματικά από το 1947.
Κύρια έργα του μετά τον πόλεμο, είναι το κτίριο της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1955-1961), το Αστεροσκοπείο, το κτίριο της Σχολής Χημικών καθώς και το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (1960-1962).
Η σχέση του Καραντινού με τη Θεσσαλονίκη, μεταπολεμικά, θα είναι γι'αυτόν καθοριστική σε επαγγελματικό και ακαδημαϊκό επίπεδο. Ήδη έχει ασχοληθεί από τις αρχές της δεκαετίας του '50 με το κτίριο της Γεωπονοδασολογικής Σχολής του αρχιτέκτονα Μητσάκη, το οποίο έχει μείνει ανολοκλήρωτο πριν τον πόλεμο. Βέβαια ο Καραντινός μετατρέπει τα αρχικά σχέδια βάσει των νέων αναγκών και ολοκληρώνεται το 1955.
Επίσης κερδίζει το Α' βραβείο στο διαγωνισμό για τη φοιτητική εστία στη Θεσσαλονίκη.
Ο Καραντινός συμμετέχει και στα τέσσερα όργανα του θεσμού, δηλαδή την Υπηρεσία Πολεοδομικών Μελετών, την Πολεοδομική Επιτροπή, την Αρχιτεκτονική Επιτροπή και το Ανώτατο Πολεοδομικό Συμβούλιο.
Το 1939 ανέλαβε τη διεύθυνση της Υπηρεσίας Πολεοδομικών Μελετών.
Το Υπουργείο Διοικήσεως Πρωτευούσης καταργήθηκε το 1941 και οι αρμοδιότητες πέρασαν στον έλεγχο του υπουργείου Συγκοινωνιών υπό τον Κων. Δοξιάδη.
Ο Καραντινός θα δραστηριοποιηθεί ξανά επαγγελματικά από το 1947.
Κύρια έργα του μετά τον πόλεμο, είναι το κτίριο της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1955-1961), το Αστεροσκοπείο, το κτίριο της Σχολής Χημικών καθώς και το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (1960-1962).
Η σχέση του Καραντινού με τη Θεσσαλονίκη, μεταπολεμικά, θα είναι γι'αυτόν καθοριστική σε επαγγελματικό και ακαδημαϊκό επίπεδο. Ήδη έχει ασχοληθεί από τις αρχές της δεκαετίας του '50 με το κτίριο της Γεωπονοδασολογικής Σχολής του αρχιτέκτονα Μητσάκη, το οποίο έχει μείνει ανολοκλήρωτο πριν τον πόλεμο. Βέβαια ο Καραντινός μετατρέπει τα αρχικά σχέδια βάσει των νέων αναγκών και ολοκληρώνεται το 1955.
Επίσης κερδίζει το Α' βραβείο στο διαγωνισμό για τη φοιτητική εστία στη Θεσσαλονίκη.
Ο Καραντινός, μαζί με τους Γ. Λιάπη και Η. Σκρουμπέλο θα αναλάβει το συγκρότημα της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης του Α.Π.Θ. (1957-1962). Οι Καραντινός, Λιάπης & Σκρουμπέλος θα προχωρήσουν στη κατασκευή, έχοντας αποσπάσει το Β' βραβείο στο διαγωνισμό.
O Kαραντινός θα ασχοληθεί ξανά με τα μουσεία όταν, το 1952 εκπονεί τη μελέτη για το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας , παρότι τα τελικά σχέδια θα ολοκληρωθούν προς τις αρχές της δεκαετίας του '60 και αυτό θα κατασκευαστεί τελικά πολύ αργότερα (1966-75). Επίσης ασχολήθηκε με το Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών και άλλα μουσεία, ενώ συμμετείχε σε επέκταση και ανακαίνιση του Αρχαιολογικού Μουσείου στην Αθήνα. Το έργο του βέβαια αφορά και τουριστικές μονάδες και άλλα κτίρια δημόσιου ενδιαφέροντος. Το 1963 κερδίζει, μαζί με τον Ζογγολόπουλο το Α' βραβείο για το κτίριο της Ιεράς Συνόδου στη Μονή Πετράκη.
Στις 4 Μαρτίου του 1959 ο Καραντινός εκλέγεται από το σύλλογο καθηγητών της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης, τακτικός καθηγητής στην έδρα των αρχιτεκτονικών συνθέσεων του νεοσύστατου τμήματος αρχιτεκτόνων. Το Μάρτιο του 1960 το Συμβούλιο της Επικρατείας ακυρώνει την εκλογή του λόγω της μη κατοχής του διδακτορικού διπλώματος.
Το Φεβρουάριο του 1961 ο Καραντινός επανεκλέγεται καθηγητής στην ίδια έδρα. Θα παραμείνει ως το 1968, οπότε απομακρύνεται από το καθεστώς των συνταγματαρχών.
Ο Πάτροκλος Καραντινός απεβίωσε στην Αθήνα το 1976.
Στις 4 Μαρτίου του 1959 ο Καραντινός εκλέγεται από το σύλλογο καθηγητών της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης, τακτικός καθηγητής στην έδρα των αρχιτεκτονικών συνθέσεων του νεοσύστατου τμήματος αρχιτεκτόνων. Το Μάρτιο του 1960 το Συμβούλιο της Επικρατείας ακυρώνει την εκλογή του λόγω της μη κατοχής του διδακτορικού διπλώματος.
Το Φεβρουάριο του 1961 ο Καραντινός επανεκλέγεται καθηγητής στην ίδια έδρα. Θα παραμείνει ως το 1968, οπότε απομακρύνεται από το καθεστώς των συνταγματαρχών.
Ο Πάτροκλος Καραντινός απεβίωσε στην Αθήνα το 1976.
Σχολείο στα Ταμπούρια (Πειραιάς)
Πολυτεχνική Σχολή Θεσσαλονίκης
Billy.
(photos αρχείο Billy Files)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου