Ο Φώτης (ή Φώτος) Γιαγκούλας αποτελεί μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία της νεότερης ελληνικής ιστορίας.
Η πλούσια δράση του τροφοδοτούσε συχνά τον τύπο της εποχής.
Ο Γιαγκούλας γεννήθηκε το 1899 στο χωριό Μεταξά Σερβίων της Μακεδονίας. Η πρώτη του επαφή με τις αρχές έγινε όταν ήταν μόλις 14 ετών, το 1913, διότι μαζί με τη παρέα του λεηλάτησαν το κοτέτσι ενός συγχωριανού, του Θεόδωρου Αραχωβίτου. Η αστυνομία, μετά τη σύλληψη, τους έστειλε στη Κοζάνη για να δικασθούν. Εκεί, ο Γιαγκούλας καταδικάζεται σε πεντάμηνη φυλάκιση. Μετά την αποφυλάκισή του επέστρεψε στο χωριό του.
Μέχρι το Μάιο του 1915 η ζωή του κυλάει ήρεμα, όμως δε παύει να είναι θυμωμένος με τον Αραχωβίτη ο οποίος ήταν η αφορμή για να πάει φυλακή.
Εκείνη την εποχή, ο Γιαγκούλας διατηρούσε ερωτική σχέση με μια κοπέλα, την Ευαγγελία. Εκείνη του είπε ότι είχε κανονίσει με τις φίλες της να πάνε βόλτα σε ένα δάσος λίγο έξω από το χωριό Μεταξά, με σκοπό να γιορτάσουν τη Πρωτομαγιά και τον κάλεσε να έρθει και αυτός να την συναντήσει.
Ο Γιαγκούλας κανονίζει με φίλους του να πάνε εκεί. Μεταξύ αυτών και ο Γκονιάτσος, σύντροφος του μετέπειτα και στον ληστρικό βίο. Όμως, η παρέα δεν διέθετε αρνιά για τον εορτασμό και έτσι αποφάσισαν να κλέψουν δυο αρνιά από τη στάνη του Αραχωβίτη.
Όταν πήγαν εκεί, ήταν οπλισμένοι. Ο Γιαγκούλας πήδηξε τη μάντρα με σκοπό να ανοίξει στους υπόλοιπους. Ένας σκύλος που βρισκόταν εκεί τους αντιλήφθηκε και όρμησε πάνω τους.
Λίγο αργότερα ο σκύλος ήταν νεκρός, όμως από τα γαβγίσματα ο Αραχωβίτης έσπευσε να δει τι συμβαίνει. Όταν τον είδε ο Γιαγκούλας, τον πυροβόλησε και τον σκότωσε. Ο γιος του Αραχωβίτη αμέσως αρπάζει ένα όπλο και τρέχει προς το μέρος τους. Σκοτώνεται και αυτός. Μετά αρπάζουν δυο αρνιά και πάνε φύγουν. Όμως πριν φύγουν κανονίζουν και σκοτώνουν και τη γυναίκα του Αραχωβίτη.
Την επόμενη μέρα, φτάνουν εκεί οι αρχές και αρχίζουν ανακρίσεις. Όμως δε μπόρεσαν να καταλήξουν σε κάποιο συμπέρασμα. Κυριάρχησε η άποψη πως τους φόνους είχαν διαπράξει κάποιοι κομιτατζήδες.
Έτσι, ο Γιαγκούλας και η παρέα του παρέμειναν ασύλληπτοι.
Ανήμερα της Πρωτομαγιάς, δέκα μέρες μετά το φόνο του Αραχωβίτη και της οικογένειας του, ο Γιαγκούλας πήγε με τη παρέα του εκεί που του είχε πει η Ευαγγελία.
Λίγο αργότερα, πάνω στο γλέντι, γίνεται παρεξήγηση μεταξύ του Γιαγκούλα και ενός φίλου του, του Θύμιου. Έτσι οι δύο άντρες καταλήγουν να δίνουν μάχη με τα μαχαίρια τους. Ο Γιαγκούλας τελικά ρίχνει κάτω τον Θύμιο καρφώνοντας τον.
Εν τω μεταξύ, τρεις στρατιώτες και ένας λοχίας που βρίσκονταν εκεί επεμβαίνουν. Με δυσκολία πιάνουν τον Γιαγκούλα και οι δυο στρατιώτες το κρατάνε με σκοπό να τον μεταφέρουν στο αστυνομικό τμήμα. Πλησιάζοντας σε αυτό, ο Γιαγκούλας αιφνιδιάζει τους στρατιώτες αρπάζοντας το μαχαίρι που είχε ο ένας στη μέση του. Ευθύς του το καρφώνει στη κοιλιά, ενώ ο άλλος τράπηκε σε φυγή εφόσον ήταν άοπλος.
Αμέσως μετά ο Γιαγκούλας κατευθύνεται σπίτι του. Από εκεί παίρνει το όπλο του και πάει στη Λούζιανη, ένα παρθένο βουνό της δυτικής Μακεδονίας, όπου στήνει το αρχηγείο του.
Έτσι ξεκίνησε επίσημα ο ληστρικός βίος του Γιαγκούλα. Έκτοτε, θα γίνει ο φόβος και ο τρόμος όλης της γύρω περιφέρειας. Δεκάδες ιστορίες βίας αλλά και έρωτα, εφόσον θεωρείτο ωραίος άντρας.
Αργότερα ο Γιαγκούλας σκότωσε και τον αδελφό του Θύμιου, Θόδωρο, ο οποίος αποπειράθηκε να κακομεταχειριστεί την ερωμένη του Ευαγγελία, σε εκδίκηση για το θάνατο του αδελφού του.
Τα περιστατικά της δράσης του λήσταρχου Γιαγκούλα θα χρειάζονταν σελίδες ολόκληρες.
Σκοτώθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 1925 σε μάχη που διήρκεσε πολλές ώρες, στη περιοχή Κλεφτόβρυση του Ολύμπου. Μαζί του σκοτώθηκαν και οι ληστές Π. Μπαμπάνης και Τζαμίτας, συνεργάτες του, καθώς και ένας χωροφύλακας, ο Κων. Σαλιώρας. Φυσικά ο Γιαγκούλας είχε επικηρυχθεί πολλά χρόνια πριν και το ποσό της επικήρυξης είχε ανέβει, εν τω μεταξύ, εντυπωσιακά. Οι τρεις νεκροί ληστές αποκεφαλίστηκαν και τα κεφάλια τους εκτέθηκαν σε κοινή θέα στη Κατερίνη. Επικεφαλής του αποσπάσματος που κατεδίωξε και σκότωσε τους ληστές, ήταν ο μοίραρχος κ. Πετράκης.
Εκτός από τους φόνους, ο Γιαγκούλας είχε στο ενεργητικό του ληστείες και απαγωγές. Αποτελεί έναν από τους πλέον λήσταρχους της ελληνικής ιστορίας, μαζί με τον Νταβέλη.
*Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για τα αίτια που οδήγησαν τον Γιαγκούλα στη παρανομία. Μια από αυτές, αρκετά διαδεδομένη, είναι ότι ο Γιαγκούλας οδηγήθηκε στο να σκοτώσει έναν αστυνομικό, υπερασπιζόμενος την τιμή μιας ξαδέρφης του.
Πληροφορίες στο παρόν κείμενο έχουν αντληθεί από τον τύπο της εποχής (δεκαετία 1920).
Η πλούσια δράση του τροφοδοτούσε συχνά τον τύπο της εποχής.
Ο Γιαγκούλας γεννήθηκε το 1899 στο χωριό Μεταξά Σερβίων της Μακεδονίας. Η πρώτη του επαφή με τις αρχές έγινε όταν ήταν μόλις 14 ετών, το 1913, διότι μαζί με τη παρέα του λεηλάτησαν το κοτέτσι ενός συγχωριανού, του Θεόδωρου Αραχωβίτου. Η αστυνομία, μετά τη σύλληψη, τους έστειλε στη Κοζάνη για να δικασθούν. Εκεί, ο Γιαγκούλας καταδικάζεται σε πεντάμηνη φυλάκιση. Μετά την αποφυλάκισή του επέστρεψε στο χωριό του.
Μέχρι το Μάιο του 1915 η ζωή του κυλάει ήρεμα, όμως δε παύει να είναι θυμωμένος με τον Αραχωβίτη ο οποίος ήταν η αφορμή για να πάει φυλακή.
Εκείνη την εποχή, ο Γιαγκούλας διατηρούσε ερωτική σχέση με μια κοπέλα, την Ευαγγελία. Εκείνη του είπε ότι είχε κανονίσει με τις φίλες της να πάνε βόλτα σε ένα δάσος λίγο έξω από το χωριό Μεταξά, με σκοπό να γιορτάσουν τη Πρωτομαγιά και τον κάλεσε να έρθει και αυτός να την συναντήσει.
Ο Γιαγκούλας κανονίζει με φίλους του να πάνε εκεί. Μεταξύ αυτών και ο Γκονιάτσος, σύντροφος του μετέπειτα και στον ληστρικό βίο. Όμως, η παρέα δεν διέθετε αρνιά για τον εορτασμό και έτσι αποφάσισαν να κλέψουν δυο αρνιά από τη στάνη του Αραχωβίτη.
Όταν πήγαν εκεί, ήταν οπλισμένοι. Ο Γιαγκούλας πήδηξε τη μάντρα με σκοπό να ανοίξει στους υπόλοιπους. Ένας σκύλος που βρισκόταν εκεί τους αντιλήφθηκε και όρμησε πάνω τους.
Λίγο αργότερα ο σκύλος ήταν νεκρός, όμως από τα γαβγίσματα ο Αραχωβίτης έσπευσε να δει τι συμβαίνει. Όταν τον είδε ο Γιαγκούλας, τον πυροβόλησε και τον σκότωσε. Ο γιος του Αραχωβίτη αμέσως αρπάζει ένα όπλο και τρέχει προς το μέρος τους. Σκοτώνεται και αυτός. Μετά αρπάζουν δυο αρνιά και πάνε φύγουν. Όμως πριν φύγουν κανονίζουν και σκοτώνουν και τη γυναίκα του Αραχωβίτη.
Την επόμενη μέρα, φτάνουν εκεί οι αρχές και αρχίζουν ανακρίσεις. Όμως δε μπόρεσαν να καταλήξουν σε κάποιο συμπέρασμα. Κυριάρχησε η άποψη πως τους φόνους είχαν διαπράξει κάποιοι κομιτατζήδες.
Έτσι, ο Γιαγκούλας και η παρέα του παρέμειναν ασύλληπτοι.
Λίγο αργότερα, πάνω στο γλέντι, γίνεται παρεξήγηση μεταξύ του Γιαγκούλα και ενός φίλου του, του Θύμιου. Έτσι οι δύο άντρες καταλήγουν να δίνουν μάχη με τα μαχαίρια τους. Ο Γιαγκούλας τελικά ρίχνει κάτω τον Θύμιο καρφώνοντας τον.
Εν τω μεταξύ, τρεις στρατιώτες και ένας λοχίας που βρίσκονταν εκεί επεμβαίνουν. Με δυσκολία πιάνουν τον Γιαγκούλα και οι δυο στρατιώτες το κρατάνε με σκοπό να τον μεταφέρουν στο αστυνομικό τμήμα. Πλησιάζοντας σε αυτό, ο Γιαγκούλας αιφνιδιάζει τους στρατιώτες αρπάζοντας το μαχαίρι που είχε ο ένας στη μέση του. Ευθύς του το καρφώνει στη κοιλιά, ενώ ο άλλος τράπηκε σε φυγή εφόσον ήταν άοπλος.
Αμέσως μετά ο Γιαγκούλας κατευθύνεται σπίτι του. Από εκεί παίρνει το όπλο του και πάει στη Λούζιανη, ένα παρθένο βουνό της δυτικής Μακεδονίας, όπου στήνει το αρχηγείο του.
Έτσι ξεκίνησε επίσημα ο ληστρικός βίος του Γιαγκούλα. Έκτοτε, θα γίνει ο φόβος και ο τρόμος όλης της γύρω περιφέρειας. Δεκάδες ιστορίες βίας αλλά και έρωτα, εφόσον θεωρείτο ωραίος άντρας.
Αργότερα ο Γιαγκούλας σκότωσε και τον αδελφό του Θύμιου, Θόδωρο, ο οποίος αποπειράθηκε να κακομεταχειριστεί την ερωμένη του Ευαγγελία, σε εκδίκηση για το θάνατο του αδελφού του.
Τα περιστατικά της δράσης του λήσταρχου Γιαγκούλα θα χρειάζονταν σελίδες ολόκληρες.
Σκοτώθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 1925 σε μάχη που διήρκεσε πολλές ώρες, στη περιοχή Κλεφτόβρυση του Ολύμπου. Μαζί του σκοτώθηκαν και οι ληστές Π. Μπαμπάνης και Τζαμίτας, συνεργάτες του, καθώς και ένας χωροφύλακας, ο Κων. Σαλιώρας. Φυσικά ο Γιαγκούλας είχε επικηρυχθεί πολλά χρόνια πριν και το ποσό της επικήρυξης είχε ανέβει, εν τω μεταξύ, εντυπωσιακά. Οι τρεις νεκροί ληστές αποκεφαλίστηκαν και τα κεφάλια τους εκτέθηκαν σε κοινή θέα στη Κατερίνη. Επικεφαλής του αποσπάσματος που κατεδίωξε και σκότωσε τους ληστές, ήταν ο μοίραρχος κ. Πετράκης.
Εκτός από τους φόνους, ο Γιαγκούλας είχε στο ενεργητικό του ληστείες και απαγωγές. Αποτελεί έναν από τους πλέον λήσταρχους της ελληνικής ιστορίας, μαζί με τον Νταβέλη.
*Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για τα αίτια που οδήγησαν τον Γιαγκούλα στη παρανομία. Μια από αυτές, αρκετά διαδεδομένη, είναι ότι ο Γιαγκούλας οδηγήθηκε στο να σκοτώσει έναν αστυνομικό, υπερασπιζόμενος την τιμή μιας ξαδέρφης του.
Πληροφορίες στο παρόν κείμενο έχουν αντληθεί από τον τύπο της εποχής (δεκαετία 1920).
Billy.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου