Σελίδες

Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2014

Οι Σημαντικότεροι Έλληνες Αρχιτέκτονες (μέρος 4ο)

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΙΤΣΙΚΗΣ

Ο Κωνσταντίνος Κιτσίκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1893 και απεβίωσε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1969. Ήταν γιος ανωτάτου δικαστικού και σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνείο του Σαρλότενμπουργκ στο Βερολίνο, απ' όπου αποφοίτησε το Δεκέμβρη του 1913. Ένα μήνα μετά προσλαμβάνεται από το δημαρχείο του Βερολίνου, όπου συνεργάζεται και καθοδηγείται από τον γνωστό Γερμανό αρχιτέκτονα Λούντβιχ Χόφμαν. Δίπλα του μελετά και εκτελεί αρκετά κτίσματα δημόσιου χαρακτήρα, ενώ οι δυο τους συνεργάζονται και έξω από τα πλαίσια του Δήμου.
Το 1915 έρχεται στην Ελλάδα για τη στρατιωτική του θητεία.
Το 1917, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης και ενώ έχει προσληφθεί ως αρχιτέκτονας του Υπουργείου Συγκοινωνιών, συμμετέχει στη Διεθνή Πολεοδομική Επιτροπή που συστήθηκε για τη σύνταξη του νέου πολεοδομικού σχεδίου της πόλης. Για αυτό το σχέδιο, έργο του Γάλλου Ernest Hebrard, θα γράψει αργότερα ο Κιτσίκης. 
"Το νέον αυτό σχέδιο της πόλεως δύναται να λεχθεί σήμερον ότι διέκρινεν ακαδημαϊσμός με προσήλωση και έξαρση των θαυμάσιων βυζαντινών μνημείων της πόλεως".
Αν και ο Κιτσίκης είχε προσληφθεί στη Θεσσαλονίκη με σκοπό να συντάξει ένα πολεοδομικό κανονισμό καθώς και τις δημόσιες σχέσεις, ασχολήθηκε με δική του πρωτοβουλία και με τον σχεδιασμό, κυρίως της πλατείας Δικαστηρίων. 
Το 1919 ξεκινάει τη μελέτη των σχεδίων για την επέκταση του Πολυτεχνείου που αφορούσαν το κτίριο Γκίνη (προς τιμήν του καθηγητή Άγγελου Γκίνη) επί της οδού Στουρνάρη. Το έργο αυτό αποπερατώθηκε τη δεκαετία του '30.
Το 1920 διορίζεται ως μέλος Επιτροπής Σχεδίου Πόλεως με Πρόεδρο τον Παύλο Καλλιγά. 
Ταυτόχρονα ο Κιτσίκης δραστηριοποιείται με μια σειρά έργων, όπως πολυκατοικίες στο κέντρο της Αθήνας. 
Χαρακτηριστικό του έργο είναι η πολυκατοικία Τετενέ , στο Κολωνάκι, σε εκλεκτικιστικό ρυθμό με κάποια αρτ-νουβό στοιχεία, που οικοδομήθηκε τη περίοδο 1930-1933.
Μέγαρο Τετενέ. [πηγή]

Η πλούσια δράση του ως τον πόλεμο αφορά επίσης μονοκατοικίες, επαύλεις, αλλά και μια σειρά από κτίρια για την Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδας, με την οποία συνεργάζεται. Μερικά από αυτά αφορούν υποκαταστήματα σε Αθήνα, Πειραιά, Λάρισα, Ναύπλιο, Κρήτη κ.α.
Όσον αφορά τις πολυκατοικίες, το 1951, ο Κιτσίκης αν και αναφέρει ότι αφορούν ένα "άχαρο" αρχιτεκτονικό θέμα, παρόλα αυτά τις υπερασπίζεται. Τις θεωρεί ως το απολύτως απαραίτητο στοιχείο για τη κάλυψη των υπαρκτών αναγκών, αν και δεν παραλείπει να πει για τα λάθη που έγιναν "κατά τη ραγδαία ανέγερση πολυκατοικιών στην Αθήνα". 
Φυσικά από τα έργα του δε πρέπει να παραλείψουμε το κτίριο επί τη Πατησίων 61 & Σκαραμαγκά, γνωστό ως το σπίτι της Μαρία Κάλλας (που απασχόλησε πρόσφατα τη δημοσιότητα με την ενδεχόμενη αξιοποίησή του, κατασκευασμένο το 1925.  
Επίσης τη δεκαετία του '20 βάσει σχεδίων του Κιτσίκη, έγινε η πολυκατοικία του Κυριάκου Βενιζέλου (γιο του Ελευθέριου Βενιζέλου). Οικοδομήθηκε το 1928 επί των οδών Ομήρου & Βησσαρίωνος 1. Το κτίριο έχει κηρυχθεί διατηρητέο, όμως το 2006 έγινε εσωτερική ανακατασκευή. 
Λίγο νωρίτερα, το 1927, κατασκευάστηκε η πολύ όμορφη γωνιακή πολυκατοικία επί της Βασ. Σοφίας 55, με τον χαρακτηριστικό χρωματισμό και τα έρκερ.
Τα έρκερ, που θεσπίστηκαν με νόμο το 1923, άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως μετά το 1926. Καταργήθηκαν στις 15 Νοεμβρίου 1937 μετά από αγώνα του Κων. Κιτσίκη (μαζί με τον Κων. Μπίρη). Ο Κιτσίκης θεωρούσε πως αυτές οι οικοδομικές προεξοχές, έφτασαν να απασχολούν τους ιδιοκτήτες και κατά συνέπεια τους αρχιτέκτονες, μόνο ως έναν κανονισμό που επέτρεπε να αυξηθεί η συνολική επιφάνεια επί του οικοπέδου.
Πολυκατοικία, Πατησίων 61 

Φυσικά, τα έργα του Κιτσίκη είναι πολλά περισσότερα από όσα παρουσιάζονται εδώ. Ο Κιτσίκης δραστηριοποιείται σημαντικά και μετά τον πόλεμο και περνάει σταδιακά από τον εκλεκτικισμό και το αρτ-νουβό (προπολεμικά) σε έναν απλοποιημένο κλασικισμό (μεταπολεμικά) μέχρι και τον μοντερνισμό. 
Ένα από τα μεταπολεμικά κτίρια του είναι αυτό του ΟΤΕ επί της Πατησίων 85 (Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών -1950). Ακολουθεί το συντηρητικό προπολεμικό μοτίβο των δημόσιων κτιρίων, που ήταν ακόμα δημοφιλές στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. 
Έργο του Κιτσίκη είναι και το νέο Υπεραστικό Κέντρο Αθηνών του ΟΤΕ επί της 3ης Σεπτεμβρίου που εγκαινιάστηκε το 1965 και ήταν το ψηλότερο κτίριο της χώρας εκείνη την εποχή. Από εκεί έγινε και η πρώτη (επίσημη) τηλεοπτική μετάδοση στην Ελλάδα. 
Ένα άλλο μεταπολεμικό κτίριο του, είναι το ξενοδοχείο King's Palace (Πανεπιστημίου 4 & Κριεζώτου 2), που ισορροπούσε ανάμεσα στο κλασικό και στο μοντέρνο, ακόμα και στην εσωτερική διαρρύθμιση. Ο όγκος του έργου μέσα στη πολύχρονη πορεία του Κων. Κιτσίκη είναι πράγματι μεγάλος. Ο Κιτσίκης είναι χαρακτηριστικό δείγμα Έλληνα αρχιτέκτονα που επέδειξε μια επιλεκτική προσαρμοστικότητα σε νέα ιδιώματα μετά τον Β' Π.Π.
Πολυκατοικία, Βασ. Σοφίας 55 (1927) [πηγή]

Άλλο ένα έργο του Κιτσίκη στη λεωφ. Βασ. Σοφίας 29 (τέλη δεκαετίας '30).  

Υπεραστικό Μέγαρο ΟΤΕ, Πατησίων. [πηγή]



Billy.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου