28η Οκτωβρίου 1940. Η ιστορία ενός έπους (μέρος 2ο)

Οι ιταλικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ήπειρο με οκτώ φάλαγγες. Η Μεραχία “Φεράρα” κινήθηκε προς τη κύρια τοποθεσία αμύνης Καλπακίου με τέσσερις φάλαγγες. Σκοπός της ήταν να διασπάσει τη τοποθεσία Καλπακίου ώστε να καταλάβει τα Ιωάννινα. Η Μεραρχία “Τζούλια” στο τομέα της Πίνδου είχε ως αποστολή την κατάληψη του Μετσόβου και τη κύκλωση των δυνάμεων της Ηπείρου από τα ανατολικά. Η αρχηγία του Στρατού στη ξηρά είχε ανατεθεί στον αντιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο.

Όμως ο “περίπατος” που περίμεναν να κάνουν οι Ιταλοί στην Ελλάδα αποδείχθηκε μια δύσκολη δοκιμασία. Τις πρώτες ημέρες, μέχρι τη 1^η Νοεμβρίου, οι Ιταλοί ασχολήθηκαν με τη προετοιμασία της κύριας επίθεσης κατά της τοποθεσίας Καλαμά-Καλπακίου. Ως τότε είχαν προωθηθεί αρκετά. Στις 2 Νοεμβρίου εκδηλώνεται η επίθεση. Στις 15.00 ένα τμήμα Αλβανών της Μεραρχίας “Φεράρα” κατόρθωσε να καταλάβει το ύψωμα Γκραμπάλα. Όμως όχι για πολύ. Στις 5.00 το πρωί στις 3 Νοεμβρίου οι Έλληνες οργάνωσαν αντεπίθεση για την ανακατάληψη του υψώματος. Μετά από σφοδρή μάχη με τα ιταλο-αλβανικά τμήματα η Γκραμπάλα πέρασε και πάλι σε ελληνικά χέρια. Σημαντικές επιτυχίες σημειώθηκαν και στο Καλπάκι. Η προέλαση στα Ιωάννινα καθυστερούσε.

 Στις 6 Νοεμβρίου οι Ιταλοί κατέλαβαν την Ηγουμενίτσα και στις 7 πέτυχαν τη μεγαλύτερη διείσδυση στον παραλιακό τομέα.

Σημαντική ήταν και η μάχη στη Πίνδο. Και εκεί (όπως και στην Ήπειρο) οι Ιταλοί επιτέθηκαν μισή ώρα πριν την εκπνοή του τελεσιγράφου. Η υπεροχή τους έναντι των Ελλήνων ήταν σημαντική αριθμητικά, όμως συνάντησαν σθεναρή αντίσταση. Οι καιρικές συνθήκες ήταν δύσκολες και ήδη από τις 29 Οκτωβρίου ξεκίνησε να χιονίζει στη Πίνδο. Εκτός από τον καιρό, οι Έλληνες είχαν να αντιμετωπίσουν και τα ανεπαρκή μέσα σε δύναμη πυρός και επικοινωνίες. Όμως τίποτα δε στάθηκε ικανό να πτοήσει τον Ελληνικό Στρατό. Μετά την επιτυχή έκβαση της αναχαίτισης της ιταλικής εισβολής το Γενικό Στρατηγείο αποφάσισε να προωθήσει τις ελληνικές δυνάμεις σε βάθος, μέσα στο έδαφος της Βορείου Ηπείρου. Σκοπός ήταν να εξασφαλίσει το λιμάνι των Αγίων Σαράντα και την οδό Άγιοι Σαράνατα-Κακαβιά-Μέρτζα-Λεσκοβίκι για την υποστήριξη μελλοντικών επιχειρήσεων. Η επίθεση ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου σε ολόκληρο το μέτωπο από τη λίμνη Πρέσπα μέχρι τη κορυφή Γκρούπελ στο Γράμμο. Οι Ιταλοί αιφνιδιάστηκαν με αποτέλεσμα οι Μεραρχίες του Γ’ Σ.Σ. να σημειώσουν επιτυχίες οι οποίες συνεχίστηκαν και στο αμέσως επόμενο διάστημα. Από τις 22 έως τις 27 Νοεμβρίου οι ελληνικές δυνάμεις είχαν καταλάβει και είχαν εξασφαλίσει ευρέως το υψίπεδο της Κορυτσάς. Ο αντικειμενικός σκοπός είχε επιτευχθεί!

Billy.