Ο Ελληνικός κινηματογράφος στη τηλεόραση.

Εδώ και πολλές δεκαετίες ο Ελληνικός κινηματογράφος αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο στη ψυχαγωγία μας.

Φυσικά και αναφέρομαι στις Ελληνικές παραγωγές από τη δεκαετία του ’50 έως και τις αρχές της δεκαετίας του ’70.

Εξακολουθούν αυτές οι ταινίες να είναι αγαπημένες, μετά από τόσα χρόνια.  Και βέβαια το μέσο απ’όπου τις απολαμβάνουμε είναι η τηλεόραση.  

Όμως αν και η προαναφερθείσα περίοδος θεωρείται ως η «χρυσή εποχή» του Ελληνικού κινηματογράφου, με την παραγωγή να φτάνει ή και να ξεπερνάει τις 100 ταινίες το χρόνο, αυτές τις οποίες απολαμβάνουμε εδώ και χρόνια από τη μικρή οθόνη είναι μάλλον λίγες, αναλογικά.

Ίσως κάποιοι θεωρούν πως, απλά, προβάλλονται οι «καλύτερες» από τις τότε εμπορικές Ελληνικές ταινίες.

Παρ’όλα αυτά, ούτε όλες από αυτές είναι κατ’ανάγκη οι «καλύτερες», ούτε και κάποιες άλλες –πολύ αγαπημένες- ήταν τόσο πολύ εμπορικές στην εποχή πρώτης προβολής.

Για παράδειγμα μία αρκετά προβεβλημένη Ελληνική ταινία  ανά τα χρόνια, η «Κυρία δήμαρχος» με τη Γεωργία Βασιλειάδου, τη σαιζόν 1959-1960 που παίχτηκε, έκοψε 35.919 εισιτήρια, κατατάσσοντας την  μόλις 22^η.

Άλλο παράδειγμα η επίσης πολυπαιγμένη από την τηλεόραση, «Ο Κλέαρχος, η Μαρίνα και ο κοντός».

Τη σαιζόν πρώτης προβολής (1961-62) η ταινία κατατάχτηκε μόλις 26^η σε αριθμό εισιτηρίων (έκοψε λιγότερα από 35.000). Ήτανε η σαιζόν της απόλυτης επιτυχίας της ταινίας «Ο κατήφορος» (Ζωή Λάσκαρη, Νίκος Κούρκουλος), που με 161.331 εισιτήρια ήτανε η πιο εμπορική της χρονιάς.

Άρα η διαρκής επανάληψη συγκεκριμένων ταινιών από τα κανάλια, δεν έχει προφανή κίνητρα.

Αντίθετα άγνωστο είναι γιατί κάποιες Ελληνικές ταινίες δεν προβάλλονται ή έχουν προβληθεί ελάχιστα από την τηλεόραση.

Ορισμένες μάλιστα είναι παραγωγές αξιόλογες ή/και εμπορικά επιτυχημένες, όταν πρωτοκυκλοφόρησαν.  

Μία από αυτές είναι η δραματική ταινία της Finos-Films «Χαμένοι Άγγελοι» του 1948.

Σε σενάριο και σκηνοθεσία Νίκου Τσιφόρου και με ένα επιτελείο σημαντικών ηθοποιών, αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια του Ελληνικού κινηματογράφου, τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Ωραίες ερμηνείες από το Χρήστο Τσαγανέα, τον Μίμη Φωτόπουλο (σε ρόλο κακού) και την πρωτοεμφανιζόμενη Ειρήνη Παππά να ενσαρκώνει με απίστευτη γοητεία την μοιραία γυναίκα, σε ηλικία μόλις 22 ετών!

Κάποια μελό στοιχεία (ειδικά στη σκηνή του δικαστηρίου, με τη Σμαρούλα Γιούλη) είναι κάτι που μάλλον μπορείς να συγχωρήσεις, με δεδομένο την εποχή που γυρίστηκε. Ωραία ατμόσφαιρα σε μια ταινία που, προσωπικά, δεν έχω δει ποτέ να προβάλλεται από την τηλεόραση. Το «Χαμένοι Άγγελοι» έκοψε 107.508 εισιτήρια, μια επίδοση εξαιρετικά καλή, για εκείνη την εποχή (1^η ταινία της σαιζόν). 

Άλλη ταινία από εκείνη τη περίοδο, ξεχασμένη από τη τηλεόραση , το συμπαθητικό «100.000 λίρες», επίσης του 1948. Σε σκηνοθεσία Αλ. Λειβαδίτη και σενάριο Ν. Τσιφόρου, πρόκειται για μια κομεντί με τους, Μ. Φωτόπουλο, Ντίνο Ηλιόπουλο, Καίτη Πάνου κ.α.

Ουσιαστικά η μοναδική Ελληνική ταινία προ του 1950 που έχει προβληθεί αρκετά από τη μικρή οθόνη –δικαίως- είναι το «Οι Γερμανοί ξανάρχονται» του 1948.

Δύο από τις αδικημένες ταινίες (όσον αφορά την τηλεόραση), είναι και οι  πλέον επιτυχημένες του 1951.

Η πρώτη είναι «Τα τέσσερα σκαλοπάτια». Η ανάλαφρη ρομαντική ιστορία ενδεχομένως να φαίνεται σήμερα «γραφική» σε πρώτη ματιά, αλλά η ταινία σταδιακά σε παρασέρνει στο κλίμα της εποχής και εντέλει σου προσφέρει μιάμιση ευχάριστη ώρα. . Ενδιαφέρουσες οι παρουσίες των Ντίνου Ηλιόπουλου, Νίκου Χατζίσκου, Ζινέτ Λακάζ, Άννας Κυριακού κ.α.

Σε σενάριο Γιώργου Ασημακόπουλου και σκηνοθεσία Γιώργου Ζερβού, «Τα τέσσερα σκαλοπάτια» ήταν, τη σαιζόν 1950-51, η πιο εμπορική ταινία με 194.493 εισιτήρια.

Την ίδια σαιζόν η 2^η σε αριθμό εισιτηρίων ταινία ήταν το «Εκείνες που δεν πρέπει ν' αγαπούν» της Finos-Films (148.300).

Η σκηνοθεσία είναι του Αλέκου Σακελλάριου και σενάριο του ιδίου και του Χρήστου Γιαννακόπουλου .

Εδώ απολαμβάνουμε τον Αλέκο Αλεξανδράκη στο ρόλο ενός φιλόδοξου μουσικού, που πιάνεται στα δίχτυα της μοιραίας Άννας Καλουτά, ενώ έχει δεσμό με τη χαριτωμένη Σμαρούλα Γιούλη.  Εμφανίζονται ακόμα οι Κούλης Στολίγκας, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Περικλής Χριστοφορίδης, Γιωργία Βασιλειάδου (σε 2^ο ρόλο), ο νεότατος Γιάννης Γκιωνάκης κ.α.. Η μουσική είναι του Μιχάλη Σουγιούλ.

Συνολικά πρόκειται για μια ωραία κοινωνική ταινία. Χωρίς να λείπουν κάποια μελό στοιχεία δε κουράζει (η ταινία μάλιστα ξεκινάει αρκετά ευχάριστα).

Ούτε η εν λόγω παραγωγή έχει γίνει αντιληπτό να προβάλλεται από την τηλεόραση.  

Αντίθετα «Τα τέσσερα σκαλοπάτια» έχουν προβληθεί ελάχιστα και προσωπικά την έχω πετύχει μόνο μία φορά πριν από 6 ή 7 χρόνια σε πρωινή ζώνη σε ιδιωτικό κανάλι!

Μια ταινία του Ελληνικού κινηματογράφου που θα μπορούσε να χαίρει μιας σχετικής προβολής στη τηλεόραση είναι και η «Μαγική Πόλις» του Νίκου Κούνδουρου.

Οι Γιώργος Φούντας, Μάνος Κατράκης, Στέφανος Στρατηγός, Μίμης Φωτόπουλος, Ανέστης Βλάχος, Μαργαρίτα Παπαγεωργίου και Θανάσης Βέγγος (σε 1^η εμφάνιση) συνθέτουν ένα εξαιρετικό επιτελείο ηθοποιών, ενώ η μουσική είναι του Μάνου Χατζιδάκι. Μια από τις αξιόλογες κινηματογραφικές δουλειές. Προβλήθηκε στη μεγάλη οθόνη τη σαιζόν 1954-55 με επιτυχία. Έκοψε 67.770 εισιτήρια (4^η θέση στη κατάταξη). 

Άφαντη από τις τηλεοπτικές επιλογές άλλη μια ταινία του Ν. Κούνδουρου, σε σενάριο Ιάκωβου Καμπανέλη, «Ο Δράκος».

Μια ταινία που ευθύνεται για τη φήμη του Ντίνου Ηλιόπουλου ως «αντιεμπορικού» ηθοποιού (τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα). Το αποτέλεσμα όμως δικαιώνει τον Ηλιόπουλο.  Καλή επίσης η ερμηνεία του Γιάννη Αργύρη ενώ και εδώ συναντάμε τον Βέγγο και την Μαργαρίτα Παπαγεωργίου. Προβλήθηκε τη σαιζόν 1955-56 και έκοψε 35.784 εισιτήρια. Αξιώθηκα να τη δω όταν κυκλοφόρησε σε DVD. 

Ένα σημαντικό κεφάλαιο του Ελληνικού κινηματογράφου, είναι οι ταινίες του Μιχάλη Κακογιάννη.

Αν και κάποια έργα του τα έχει τιμήσει ιδιαίτερα η τηλεόραση προβάλλοντάς τα, όπως το «Στέλλα» και το «Κυριακάτικο ξύπνημα» κάποια άλλα δεν έχουν τύχει ανάλογης προβολής.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ταινία «Το τελευταίο ψέμα» του 1958.

Σε αυτή τη πολύ προσεγμένη παραγωγή της Finos-Films,  οι γυναικείοι ρόλοι έχουν τον πρώτο λόγο. Η Αθηνά Μιχαηλίδου ως κακομαθημένη μεγαλοαστή, σύζυγος και μητέρα σε μια χρεοκοπημένη οικογένεια, η Έλλη Λαμπέτη (ως κόρη της Μιχαηλίδου) και η Ελένη Ζαφειρίου (ως υπηρέτρια του σπιτιού) κλέβουν τη παράσταση.  

Δυνατή η σκηνή της συμπλοκής των τριών υπό τους ήχους κλασικής μουσικής (που ακούγεται επίτηδες δυνατά από το ραδιόφωνο για να καλύψει τη φασαρία). Η κορύφωση της σκηνής έρχεται με το τέλος της μουσικής, ενώ αμέσως μετά τη σιωπή σπάει η φωνή του εκφωνητή της ραδιοφωνίας, για να έρθει η τραγική διαπίστωση......

Παίζουν επίσης οι Γιώργος Παππάς, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Μιχάλης Νικολαϊδης, Νίκος Κούρκουλος κ.α. Η μουσική είναι του Μάνου Χατζιδάκι. Η ταινία έκοψε στη πρώτη προβολή 50.156 εισιτήρια. 

Στη κατηγορία των «μη-προβεβλημένων» ταινιών κατατάσσεται και αυτή του Σωκράτη Καψάσκη «Ερωτικές ιστορίες», του 1959.

Πρόκειται για τρεις διαφορετικές ιστορίες. Οι δύο πρώτες είναι δραματικές σε σενάριο του ίδιου του Καψάσκη.

Επιβλητική η παρουσία της Ελένης Ζαφειρίου στη πρώτη ιστορία, με τίτλο «Το Νικολέλι». Εδώ παίζουν επίσης η Σάσα Κατσαρού και ο Δ. Παπαγιαννόπουλος.

Στη δεύτερη ιστορία με τίτλο «Ένας κάποιος Βασίλης» ξεχωρίζει ο Βασίλης Διαμαντόπουλος.

Η τρίτη ιστορία, σε σενάριο Λούλας Αναγνωστάκη, λέγεται «Το ραντεβού της Κυριακής». Πρόκειται για μια πιο ανάλαφρη αισθηματική ιστορία με πρωταγωνιστικό ζευγάρι τους Νίκο Κούρκουλο και Αλίκη Βουγιουκλάκη, μια μάλλον ασυνήθιστη συνύπαρξη των δύο δημοφιλών ηθοποιών. Μάλλον αυτό είναι και το πιο ενδιαφέρον στοιχείο, όπως και η παρουσία του Θανάση Βέγγου, ως συγκάτοικου του Κούρκουλου.

Η μουσική είναι του Μάνου Χατζιδάκι . Παρ’ότι πρόκειται για μια αξιόλογη σε γενικές γραμμές παραγωγή, παίχτηκε τη σαιζόν 1958-59 με μέτρια επιτυχία κόβοντας 18.579 εισιτήρια. Θα μπορούσε όμως να αποτελέσει μια καλή εναλλακτική στις επιλογές των καναλιών όταν προγραμματίζουν να βάλουν Ελληνική ταινία. 

Περνώντας στην δεκαετία του ’60, μία από τις πλέον ξεχασμένες κινηματογραφικές ταινίες είναι το «Μην ερωτεύεσαι το Σάββατο» του οργανισμού Καραγιάννης-Καρατζόπουλος (1962).

Με πρωταγωνιστή τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, η ταινία βλέπεται ευχάριστα. Το σενάριο είναι των Γιαλαμά-Πρετεντέρη και η σκηνοθεσία του Βασίλη Γεωργιάδη. Ειδικά η αρχή της ταινίας κεντρίζει το ενδιαφέρον του θεατή. 

Το ομώνυμο τραγούδι ερμηνεύει η Ρίτα Σακελλαρίου, ενώ δίπλα στον Παπαμιχαήλ εμφανίζονται οι Ανδρέας Φιλιππίδης, Γιάννης Βογιατζής, ο Γιάννης Γκιωνάκης και βέβαια η Ντανιέλ Λοντέρ την οποία και ερωτεύεται ο Παπαμιχαήλ.

Προβλήθηκε τη σαιζόν 1961-62 και με 44.326 εισιτήρια ήταν η 11^η πιο εμπορική ταινία.

Μια περιέργως παραγνωρισμένη Ελληνική κωμωδία είναι και το «5000 ψέμματα» της Finos-Films (1966).

To σενάριο είναι των Στ. Φιλιππούλη και Βύρωνα Μακρίδη. Ενδιαφέρουσα δουλειά σκηνοθετικά (εδώ τα ηνία έχει ο Γιώργος Κωνσταντίνου) με ένα επιτελείο γνωστών ηθοποιών σε μια ιστορία που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα και με ωραίο χιούμορ.

 Το δίδυμο Κωνσταντίνου-Τζανετάκου δένει όμορφα, η Σαπφώ Νοταρά υπέροχη στο ρόλο της σπιτονοικοκυράς τους, το ίδιο και ο Δ. Παπαγιαννόπουλος ως μανιώδης συλλέκτης αρχαίων.

Εξαιρετική (και μάλλον μπροστά από την εποχή της) η σκηνή με τον τραγουδοποιό «Ακούρευτο» που ενσαρκώνει ο Δημήτρης Νικολαϊδης.

Εμφανίζονται ακόμα οι Χρήστος Τσαγανέας, Νέλλυ Παππά, Τόνια Καζιάνη κ.α.

Η ταινία έκοψε 264.607 εισιτήρια κάνοντας σχετική επιτυχία σε μια χρονιά που στους κινηματογράφους προβλήθηκαν συνολικά 117 Ελληνικές παραγωγές!!!

5000 Ψέμματα: Ο Δημήτρης Νικολαϊδης στο ρόλο του "Ακούρευτου" (video).

Υπάρχουν πολλές ακόμα Ελληνικές ταινίες κάθε είδους που θα μπορούσαν να προβάλλονται από την τηλεόραση, εναλλακτικά στις ταινίες που προβάλλονται ξανά και ξανά. 

Θα μπορούσε δηλαδή η ροή στον προγραμματισμό των καναλιών να έχει περισσότερες επιλογές, αντίθετα τώρα υπάρχουν αξιόλογες παραγωγές που προβάλλονται σπάνια ή δεν έχουν προβληθεί καθόλου.

Υπάρχουν τέτοιες ταινίες που , χωρίς να είναι κάτι το ξεχωριστό, δεν υπολείπονται σε τίποτα από πολλές άλλες που επαναλαμβάνονται κατά κόρον.

Υπάρχουν και κάποιες που είναι σαφώς ανώτερες ή πιο ενδιαφέρουσες. Σε κάθε περίπτωση θα μπορούσε κανείς να τις παρακολουθήσει ευχάριστα.

Κατ’αυτόν το τρόπο μπορεί να αναδειχθεί και ο πλούτος του Ελληνικού κινηματογράφου σε όλα τα επίπεδα. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα θα υπάρχει η ευκαιρία να δούμε γνωστούς ηθοποιούς σε ρόλους στους οποίους δεν τους έχει ξαναδεί ένα μέρος του κόσμου ή κάποιοι τους έχουν ξεχάσει τελείως.

Εδώ αναφέρονται λίγες μόνο από τις πιο αξιόλογες* «ξεχασμένες» ή «αδικημένες»  Ελληνικές παραγωγές.

Βilly.

* Η επιλογή των ταινιών έγινε από τον γράφοντα και τα όποια σχόλια είναι δικά του και όχι προϊόν αντιγραφής.  Τα στοιχεία έχουν αντληθεί από το αρχείο που διατηρεί το παρόν blog.

Τραγούδι της εβδομάδας.

Serenades - Birds : Mία απο τις πλέον ενδιαφέρουσες pop παραγωγές του 2011. Το δίδυμο των Serenades απο την Σουηδία, μας δίνει ένα πολύ όμορφο, σωστά ισορροπημένο ορχηστρικά κομμάτι. Σε συνδυασμό με τα φωνητικά, το σύνολο είναι "εύπεπτο" αλλά και στιβαρό. 

Classic song of the week

Petula Clark - Downtown : Μία απο τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Βρετανίδας τραγουδίστριας, το αισιόδοξο "Downtown" του 1964. Βρέθηκε στη κορυφή του Αμερικάνικου chart για δύο εβδομάδες, ενώ στη Μ. Βρετανία έφτασε μέχρι το Νο. 2.

Renzo Piano (και το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρου Νιάρχου)

 

Μέχρι το 2015, η Αθήνα θα έχει αποκτήσει ένα από τα σημαντικότερα τοπόσημα της.

Πρόκειται για το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου. Αυτό θα περιλαμβάνει τις νέες εγκαταστάσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Τη σχεδίαση τους έχει αναλάβει ο Ιταλός αρχιτέκτονας Renzo Piano. Ποιός είναι, όμως, ο εν λόγω αρχιτέκτονας?

O Renzo Piano γεννήθηκε στη Γένοβα της Ιταλίας, το 1937.

Σπούδασε στη Πολυτεχνική Σχολή του Μιλάνου και αποφοίτησε το 1964.

Έχει διακριθεί με τα βραβεία  Pritzker Architecture Prize, το AIA Gold Medal (του Αμερικάνικου Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων) το 2008 και του Sonning Prize. Το τελευταίο δεν αφορά αποκλειστικά αρχιτέκτονες, αλλά δίνεται σε ανθρώπους που συμβάλουν σημαντικά στον Ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Η καριέρα του ξεκινάει εντυπωσιακά όταν, άγνωστος ακόμα, κερδίζει (μαζί με τον Richard Rogers) τον διαγωνισμό που είχε προκηρυχτεί για το Κέντρο Πολιτισμού Georges Pompidou (1971-1977), στο Παρίσι. 

Το Georges Pompidou, δείγμα “hi-tech” μοντερνισμού, άνοιξε επίσημα στις 31 Ιανουαρίου του 1977. Έκτοτε έχει δεχτεί εκατομμύρια επισκεπτών (στεγάζει το μεγαλύτερο μουσείο μοντέρνας τέχνης στην Ευρώπη).

Ο Piano μέχρι σήμερα ευθύνεται για πολλά σημαντικά έργα σε Ευρώπη, Η.Π.Α, Ιαπωνία,Αυστραλία κ.α. Αυτό τον έχει κάνει έναν από τους πιο σημαντικούς διεθνής αρχιτέκτονες.

Η Αθήνα πλέον συμπεριλαμβάνεται στις τυχερές πόλεις που θα κοσμείται με ένα από τα έργα του.

Όσον αφορά το ίδιο το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρου Νιάρχου (την επίσημη παρουσίαση του οποίου έκανε ο ίδιος ο αρχιτέκτονας).

Απεικόνιση-άποψη του Πολιτιστικού Κέντρου Ι.Σ.Ν.

 Το 85% της συνολικής υπό διαμόρφωση έκτασης θα καταλαμβάνει το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος. Το υπερσύγχρονο κτίριο της Βιβλιοθήκης, θα εκσυγχρονίσει τον θεσμό, επιτρέποντας την ενίσχυση του ερευνητικού της ρόλου και την ταυτόχρονη επέκταση της δράσης της από αποκλειστικά ερευνητική βιβλιοθήκη σε δημόσιο μέσο χωρίς περιορισμούς χρήσης. Αντίστοιχα, η Εθνική Λυρική Σκηνή, στο νέο της σπίτι, θα αποκτήσει έναν πολυλειτουργικό χώρο προηγμένης τεχνολογίας, σχεδιασμένο για να φιλοξενήσει τις πιο απαιτητικές παραγωγές.

Ο αρχιτεκτονικός στόχος του έργου είναι η αρμονική ενσωμάτωση του ΚΠΙΣΝ με το περιβάλλον τοπίο και η ταυτόχρονη συμβολή στην ανάδειξή του, καθώς επίσης και η λειτουργία του ως υπόδειγμα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

Ο στόχος της βιωσιμότητας επιδιώκεται τόσο μέσω της «πράσινης οροφής» της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η οποία θα μειώσει σημαντικά τις απαιτήσεις κλιματισμού των κτιρίων, όσο και μέσω του φωτοβολταϊκού στεγάστρου που παράγει ενέργεια για τις ανάγκες των δύο κτιρίων, συνεισφέροντας στην επίτευξη του στόχου για μειωμένες εκπομπές CO2.

Το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» έχει αναλάβει να καλύψει το συνολικό κόστος της κατασκευής και του
εξοπλισμού για το Κέντρο Πολιτισμού, το οποίο υπολογίζεται στα 566 εκατομμύρια ευρώ.

Υπολογίζεται πως 1.500 με 2.400 άτομα θα απασχολούνται ετησίως για την υποστήριξη της κατασκευής του.

Υπομονή ως το 2015 λοιπόν!  

Το Georges Pompidou (1971-1977). Πήρε το όνομά του από τον Georges Pompidou, πρωθυπουργό της Γαλλίας απο το 1969 έως το 1974, ο οποίος αποφάσισε τη κατασκευή του. . Μετά απο διαγωνισμό κέρδισαν οι, άγνωστοι τότε, Renzo Piano και ο Βρετανός Richard Rogers. (κάτω)

Kansai International Airport (1991-1994), Οsaka-Iαπωνία

Άλλο ένα από τα σημαντικά έργα του Renzo Piano.

 

 

 

 

 

 

Mουσείο Ιδρύματος Beyeler, Ελβετία-1997

Aurora Place (1996-2000) Sydney-Αυστραλία. Άλλο ένα βραβευμένο κτίριο του Renzo Piano, το 41 ορόφων RBS Tower building (όπως είναι η επίσημη ονομασία του).

 

 

 

 

 

 

Ένα απο τα πιο πρόσφατα έργα του Renzo Piano, το Central Saint Giles, στο Λονδίνο.Ολοκληρώθηκε το Μάιο του 2010 και πρόκειται για ένα συγκρότημα μικτής χρήσης (χώροι γραφείων, διαμερίσματα, εστιατόρια κ.α.). Χαρακτηριστικές οι χρωματιστές προσόψεις. Αποτελεί τη πρώτη δουλειά του Ιταλού αρχιτέκτονα στη Μ. Βρετανία

 

Το Μάιο του 2012 που θα ολοκληρωθεί, άλλο ένα κτίριο του Renzo Piano στο Λονδίνο, θα αποτελεί το νέο landmark της Βρετανικής πρωτεύουσας. 

Το Shard London Bridge. Θα είναι το ψηλότερο κτίριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού θα φτάνει τα 310 μ. ύψος. Θα έχει 72 επισκέψιμους ορόφους και θα φιλοξενεί γραφεία, διαμερίσματα, εστιατόρια, ξενοδοχεία, spa (στον 52ο όροφο) καθώς και ένα παρατηρητήριο.

 

Τραγούδι της εβδομάδας.

Miles Kane-Come Closer : Ένα από τα καλύτερα indie rock τραγούδια του 2011. Είναι το 2ο single απο το άλμπουμ "Colour of the trap", του Βρετανού καλλιτέχνη.

Τάκης Ζενέτος - Αρχιτέκτονας

Ο Τάκης Ζενέτος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926. Σπούδασε Καλές Τέχνες  στο Παρίσι (από το 1945), ήταν μαθητής του Λε Κορμπυζιέ και αποφοίτησε το 1954.

Επιστρέφει στην Ελλάδα το 1956.

Πρόκειται για έναν από τους πλέον ταλαντούχους και αντισυμβατικούς αρχιτέκτονες που έχουν υπάρξει στη χώρα μας.

Γνωστά του έργα  είναι το κτίριο του Φιξ, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, το μεταλλικό θέατρο του Λυκαβηττού (μέσα δεκαετίας του ΄60) και το σχολικό συγκρότημα στον Αγ. Δημήτριο, γνωστό και ως «στρογγυλό».

Ειδικά αυτό το έργο, δεν αποτελεί μόνο μια πρωτοτυπία αρχιτεκτονικά, αλλά αποτελεί και ένα συνολικότερο όραμα του Ζενέτου για την παιδεία.

Ξεκινώντας το σχεδιασμό του το 1969 ο Ζενέτος φτιάχνει ένα σχολείο που θα εκμεταλλεύεται στο έπακρο μορφές ηλεκτρονικής διδασκαλίας, με μεγάλες αίθουσες προβολών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης, ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες και εκμετάλλευση κάθε οπτικοακουστικού μέσου γενικότερα, καθώς και ηλεκτρονικούς υπολογιστές για ατομική ή ομαδική χρήση!

Η σύλληψη του Ζενέτου καταργεί τη δασκαλοκεντρική δομή της εκπαίδευσης και εφαρμόζει συνεργατικότερες μορφές. Στην πραγματικότητα χαλαρώνει το μοντέλο της τάξης, αφού οι μαθητές θα διαχέονται σε ολόκληρο το κτίριο που θα λειτουργεί σαν μια ενιαία κοινότητα. Για το λόγο αυτό το σχήμα του σχολείου είναι κυκλικό.

Το «στρογγυλό» παραδίδεται έτοιμο για χρήση το 1974 και ήταν εντυπωσιακό.

Σκελετός από εμφανές σκυρόδερμα, υαλοπέτασμα σε όλη του την όψη, μεγάλοι πρόβολοι, περσίδες ηλιοπροστασίας. 

Επίσης σημαντικά έργα του, το σπίτι στο Καβούρι, με τον τολμηρό εξώστη του οποίου η διαμόρφωση βασίζεται στην εντύπωση του αιωρούμενου στοιχείου.

Με αυτόν τον τρόπο εκμεταλλεύεται στο έπακρο και τη θέα που προσφέρεται.

Σημαντικές κατοικίες, επίσης, αυτή στην Ξάνθου 23 στη Γλυφάδα (1961), το σπίτι στη Χεληδονούς 3 στη Ν. Κηφισιά (1959), το σπίτι στη Π. Ζερβού 13 στο Ψυχικό (1957), επίσης στο Ψυχικό το σπίτι στη Καλάρη 7 (1961).

Άλλο ένα πρωτοποριακό έργο του, στη κατηγορία των κατοικιών, αυτό της Ξάνθου 21 (Γλυφάδα) του 1961.

Γνωστή και η πολυκατοικία Αμαλίας-Δαιδάλου (1959-60). Χαρακτηριστικό το σύστημα ηλιοπροστασίας με τα συρόμενα υαλοστάσια στο μπροστινό μέρος των εξωστών. Επίσης, ο Ζενέτος αναζητά μια λύση που να εξασφαλίζει ευελιξία σε μεταβαλλόμενες ανάγκες.

Κατοιία στο Καβούρι

Ξεχωριστό κεφάλαιο στη πορεία του Ζενέτου είναι οι μελέτες του σε σχέση με την ηλεκτρονική πολεοδομία.Η πρώτη δημοσίευση της «Ηλεκτρονικής Πολεοδομίας» έγινε το 1963 στο περιοδικό Αρχιτεκτονική. Οι επόμενες δημοσιεύσεις είναι στο ίδιο περιοδικό το 1963 καθώς και στα Αρχιτεκτονικά Θέματα το 1967. Ακολουθεί η αυτόνομη έκδοση του 1969 και οι δημοσιεύσεις στα Αρχιτεκτονικά Θέματα των ετών 1969 και 1970, ενώ στο ίδιο περιοδικό, στα τεύχη των ετών 1973 και 1974 γίνεται μια τελευταία λεπτομερής αναφορά στην επεξεργασία των γενικών αρχών σχεδιασμού και ιδιαίτερα στο σχεδιασμό μονάδων κατοικίας.

Πρόκειται για το όραμα του Ζενέτου για τις μελλοντικές πόλεις.

Στην τρίγλωσση έκδοση του 1969, ο Τάκης Ζενέτος αναδιατυπώνει τις μέχρι τότε προτάσεις του τοποθετώντας στον πυρήνα της «Ηλεκτρονικής Πολεοδομίας» τις νέες τεχνολογίες της επικοινωνίας. Ο υπότιτλος Telepolis Versus Megapolis είναι αρκετά εύγλωττος και δίνει το στίγμα της μελέτης: η ευρεία χρησιμοποίηση των «τηλε-μέσων», –σε συνδυασμό με μέτρα περιφερειακής ανάπτυξης και εύκαμπτη πολεοδομία– θα άρει τις αιτίες που έχουν προκαλέσει την υπέρμετρη ανάπτυξη των πόλεων και τις απειλούν με ασφυξία.O Ζενέτος συνέλαβε, μ’ ένα συστηματικό και λεπτομερειακά επεξεργασμένο τρόπο, τις απεριόριστες δυνατότητες των διασυνδέσεων, αγγίζοντας την ιδέα μιας μεταβαλλόμενης “διαδραστικής πόλης”, η οποία θα είναι αποτέλεσμα της διόγκωσης του οπτικοακουστικού, της προσθετικής, των ηλεκτρονικών τεχνολογιών και μιας νέας σχέσης με το φυσικό περιβάλλον. Προβλέπει ακόμα και την «τηλε-εργασία», ενώ μιλάει για «χωροδικτυώματα» και «αιωρούμενες πόλεις».

΄Ολα τα παραπάνω, καθιστούν τον Ζενέτο έναν πραγματικά πρωτοπόρο αρχιτέκτονα και μια μοναδική περίπτωση στα Ελληνικά πράγματα.

Έφυγε από τη ζωή το 1977.

Κατοικία στη Γλυφάδα (Ξάνθου 21) του 1961. Σήμερα κατεδαφισμένο.

Θέατρο Λυκαβηττού

Κατοικία στο Ψυχικό (Καλάρη 7) -1961

5 πράγματα που δε θα ξεπεραστούν ποτέ (και αγαπάμε).

1. The egg chair.

Σχεδιασμένη από τον Δανό σχεδιαστή και αρχιτέκτονα Arne Jacobsen το 1958, αυτή η καρέκλα σχεδιάστηκε για το Radisson SAS Royal Hotel στη Κοπεγχάγη.

Κατασκευάστηκε από την εταιρία επίπλων Republic of Fritz Hansen  σε περιορισμένο αριθμό , όχι μόνο για λόγους αποκλειστικότητας αλλά και γιατί ήταν ένα δύσκολο στη κατασκευή προϊόν.

Αυτό τη καθιστούσε και μια πολύ ακριβή καρέκλα.

Αν και λόγω της γοητείας που άσκησε ο σχεδιασμός της, κυκλοφόρησαν αρκετές απομιμήσεις, το 2008 κατασκευάστηκαν, ξανά, 999 τέτοιες αυθεντικές με την ευκαιρία των 50 ετών από την αρχική παρουσίαση.

 

Το Radisson SAS Royal Hotel στη Κοπεγχάγη, για το οποίο σχεδιάστηκε η egg chair.

Σχεδιασμένο και αυτό από τον Δανό σχεδιαστή και αρχιτέκτονα Arne Jacobsen! (πάνω αριστερά)

H egg chair στο lobby του Radisson SAS Royal Hotel. (δεξιά)

2. Technics SL 1200 Mk2 (Πικάπ).

 Γνωστό απλά και ως «Mk2». Παρουσιάστηκε το 1978 σαν αναβάθμιση του SL 1200 του 1972.

Αν και δεν κυκλοφόρησε αρχικά για επαγγελματική χρήση (αλλά σαν hi-fi), σύντομα έγινε το απόλυτο εργαλείο των επαγγελματιών dj σε clubs και ραδιόφωνα. Αυτό οφείλεται στα χαρακτηριστικά του, όπως την αυξημένη δυνατότητα απορρόφησης των κραδασμών, τον πλήρως ισορροπημένο βραχίονα, σύστημα start/stop του πλατό, direct drive motor, pitch control (για ρύθμιση -αυξομείωση- των bpm ενός κομματιού) κ.α.. που του προσέδιδαν την απαραίτητη αντοχή και αμεσότητα που ήταν αναγκαία σε έναν επαγγελματία.

Η επικράτηση του σαν πικάπ επαγγελματικής χρήσης ήταν απόλυτη, όχι μόνο πριν την εμφάνιση των επαγγελματικών cd players αλλά και παράλληλα με αυτά (άλλωστε το βινύλιο ήταν προσφιλές στους djs ακόμα και μετά την εμπορική κυριαρχία του cd). Μάλιστα η παραγωγή του «αναλογικού» Mk2 σε έναν ψηφιακό κόσμο σταμάτησε μόλις στα τέλη του 2010!

Κυκλοφόρησε σε πολλές παραλλαγές, είτε με τεχνικές αναβαθμίσεις είτε με αισθητικές διαφορές, ορισμένες διαθέσιμες μόνο σε συγκεκριμένες αγορές.

Βέβαια οι πιο διαδεδομένες εκδόσεις αυτού του στιβαρού πικάπ ήταν το κλασικό SL 1200 Mk2 (σε ασημί χρώμα) και το SL 1210 Mk2 (σε μαύρο χρώμα).

Σίγουρα το τέλος παραγωγής αυτού του πραγματικά θρυλικού πικάπ, σήμανε και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής.

3. Citroen DS.

 Παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 1955 στο σαλόνι αυτοκινήτου του Παρισιού. Έκανε τέτοια αίσθηση που μέχρι το τέλος της πρώτης μέρας, η Citroen είχε δεχτεί 12.000 παραγγελίες!!

Η σχεδίαση της ήταν πραγματικά πρωτοποριακή για εκείνη την εποχή.

Εκτός από το αεροδυναμικό της αμάξωμα, είναι γνωστή για την υδροπνευματική της ανάρτηση, ενώ διέθετε –μεταξύ άλλων- ημιαυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων.

Ο συνδυασμός άνεσης και οδικής συμπεριφοράς ήταν εξαιρετικός

Αρχικά φόραγε κινητήρα 1911 κ.εκ., με απόδοση 75 ίππων (69 ίπποι στην φθηνότερη ID του 1957). Αργότερα αντικαταστάθηκε από τον κινητήρα των 1985 κ.εκ. ενώ από το 1965 προστέθηκε ένας κινητήρας 2175 κ.εκ. (DS21) και το 1973 ένας μεγαλύτερος 2347 κ.εκ. (DS23).

Οι δύο τελευταίοι ήταν διαθέσιμοι και με ηλεκτρονικό ψεκασμό (η DS21 από το 1970).

Το Σεπτέμβριο του 1967 η DS παρουσιάζεται ανασχεδιασμένη, με τη γνωστή μάσκα με τα διπλά φανάρια μπροστά. Μάλιστα τα φανάρια στην εσωτερική πλευρά περιστρέφονταν κατά τη φορά του τιμονιού, ώστε να υπάρχει καλύτερη ορατότητα τη νύχτα ανάλογα με την κατεύθυνση του αυτοκινήτου.

Η DS στο σαλόνι Παρισιού, το 1955

Εκτός από το κλασικό αμάξωμα η DS έβγαινε και σε έκδοση με station αμάξωμα, αλλά και σε convertible (σε πολύ μικρότερο αριθμό).

Η κατασκευή της DS σταμάτησε 20 χρόνια μετά τη πρώτη παρουσίαση της, το 1975.

Συνολικά φτιάχτηκαν 1.455.746 τέτοια αυτοκίνητα. Στην Ελλάδα ήταν γνωστή ως «Βάτραχος».

Σίγουρα αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο της αυτοκίνησης.

Η ανασχεδιασμένη, το 1967, DS με διπλά φανάρια κάτω από αεροδυναμικό κάλυμμα. Οι εσωτερικοί προβολείς στρίβανε μαζί με το τιμόνι για καλύτερο φωτισμό τη νύχτα.

4. 2001 Η Οδύσσεια του διαστήματος (1968).

 Μία πραγματικά επική ταινία. Σκηνοθετημένη από τον  Stanley Kubrick και σε σενάριο από τον ίδιο και τον Arthur C. Clarke, πρόκειται για μια παραγωγή επιστημονικής φαντασίας του 1968.

Παρ’όλα αυτά ο ρεαλισμός με τον οποίο προβάλλεται το «περιβάλλον» που διαδραματίζεται, τα πρωτοποριακά οπτικά και ακουστικά εφέ (για τα οποία ο Kubrick κέρδισε το μοναδικό βραβείο Oscar, από τα 4 για τα οποία είχε προταθεί η ταινία), η εκτενής απεικόνιση ηλεκτρονικών υπολογιστών (με τον ανθρώπινης νοημοσύνης  «HAL9000» να πρωταγωνιστεί σε μέρος της ταινίας)  και η εκπληκτική υπόκρουση κλασικής μουσικής, καθιστούν το «2001» μια από τις σημαντικότερες ταινίες όλων των εποχών, με μεγάλη επιρροή ακόμα και σε μετέπειτα γνωστούς σκηνοθέτες (π.χ. George Lucas).

Η Οδύσσεια που έχει να κάνει με την εξέλιξη του ανθρώπου, πραγματικά συνέβαλε στην εξέλιξη της 7^ης τέχνης.

Απλά μία παραγωγή που το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να την...δεις και να την απολαύσεις.

Πρωταγωνιστές : Keir Dullea, Gary Lockwood, William Sylvester ενώ ο Douglas Rain «δανείζει» τη φωνή του στον «HAL9000».

5. Monica Bellucci

 Γεννημένη το 1964, η Ιταλίδα ηθοποιός και μοντέλο αποτελεί και θα αποτελεί και στο μέλλον ένα γυναικείο πρότυπο.

Ακόμα και σήμερα, στα 47 της χρόνια εξακολουθεί να είναι μία από τις πλέον γοητευτικές και όμορφες γυναίκες.

Η καριέρα της στη μεγάλη οθόνη ξεκινάει στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Παίρνει μέρος σε Ιταλικές ταινίες, αλλά δεν αργεί να κατακτήσει και το Hollywood. Έχει προηγηθεί το μόντελινγκ,

Είναι παντρεμένη, μητέρα 2 κοριτσιών και εδώ και πολλά χρόνια....sex symbol.

Απλά αξεπέραστη.

5 πράγματα που δε θα μου λείψουν ποτέ.

1. Κασέτες.

Κασέτες ήχου και βιντεοκασέτες. Οι πρώτες ήταν κάποτε η πηγή ήχου που μπορούσε να σε ακολουθεί παντού. Στο σπίτι, στο αυτοκίνητο αλλά και σε οποιαδήποτε ευκαιρία με τα φορητά walkman (πρόγονος των σημερινών i-pod). Η διαδικασία εύρεσης τραγουδιού ήταν μια διαδικασία που απαιτούσε υπομονή, εφόσον για να πετύχεις ακριβώς το σημείο που βρισκόταν η εισαγωγή του τραγουδιού χρειαζόταν τύχη. Η αμεσότητα του cd στο οποίο επιλέγεις απλά τον αριθμό τραγουδιού και το διαβάζει αυτόματα από την αρχή του, ήταν απλά ανύπαρκτη. Αξέχαστη και η εμπειρία όταν η κεφαλή του κασετόφωνου μάσαγε τη ταινία. Η κασέτα μπορεί να σωζόταν μπορεί και όχι, αλλά σίγουρα έβγαινε μαλλιά κουβάρια και η διαδικασία του τυλίγματος καθόλου ευχάριστη.

Περίπου τα ίδια ίσχυαν και για τις βιντεοκασέτες.

Η ευκολίες του DVD όπως το scene selection στο μενού δεν υπήρχαν, για να ξαναδείς τo περιεχόμενο έπρεπε να περιμένεις να γυρίσει στην αρχή 3 χιλιόμετρα ταινίας ενώ γνωστό «εφέ» ήταν, ενίοτε, και η αστάθεια (ή τρέμουλο) της εικόνας μαζί με την εμφάνιση ενοχλητικών γραμμών.

 

2. Η τηλεόραση κάποτε.

Η ιστορία της τηλεόρασης στην Ελλάδα ξεκινάει επίσημα το 1966.

Με αρκετή καθυστέρηση είναι αλήθεια σε σχέση με άλλα κράτη.

Η έγχρωμη τηλεόραση ήρθε και αυτή με καθυστέρηση στη χώρα μας, μόλις στο ξεκίνημα της δεκαετίας του ’80.

Μέχρι τότε απολαμβάναμε τον μαγικό κόσμο του μαύρου και του άσπρου! Επίσης αυτονόητα, σήμερα, πράγματα όπως το τηλεχειριστήριο ή η 24ωρη μετάδοση προγράμματος, μόνο δεδομένα δεν ήταν παλιότερα.

 

3. Η Αθήνα χωρίς Μετρό.

  Για όσους ζήσαμε αρκετά χρόνια την προ-Μετρό εποχή της Αθήνας, κάθε σύγκριση με το σήμερα είναι ατυχής.

Μέχρι το 2000 που ξεκίνησαν να λειτουργούν οι γραμμές 2 και 3 του Μετρό, υπήρχε μόνο η γραμμή του «ηλεκτρικού» Πειραιάς – Κηφισιά (σήμερα «γραμμή 1» του Μετρό). Αυτό σήμαινε πως το πιο εξυπηρετικό αστικό μέσο μεταφοράς είχε μικρή ακτίνα δράσης και η εξάρτηση από τα , μονίμως αναποτελεσματικά, λεωφορεία και τρόλεϊ ήταν κουραστική.

 

4. Παλιές φωτογραφικές μηχανές.

Οι δυνατότητες που προσφέρουν σήμερα οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, ακόμα και οι χαμηλού κόστους, η κοστοβόρα και χρονοβόρα διαδικασία εμφάνισης των φωτογραφιών (αγορά και εκτύπωση του φιλμ) και το γεγονός ότι κάθε λήψη ήταν one chance only και κάθε λάθος έμενε αποτυπωμένο ως ατυχές ενθύμιο, καθιστούν τις «κλασικές» μηχανές σαν κάτι που ευτυχώς ανήκει στο παρελθόν. 

5. Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου.

Υιός πρωθυπουργού και με παππού πρωθυπουργό, ανήκει στην νέα γενιά πρωθυπουργών... των «αποχωρησάντων» !

Αποτελεί τον δεύτερο, μετά τον Κ. Καραμανλή τον νεότερο, μέσα σε 7,5 χρόνια που αναγκάστηκε να «παραδώσει» εξουσία (ο Καραμανλής απλά την παρέδωσε έμμεσα με την μέθοδο «στρίβειν δια των εκλογών»).

Σίγουρα παρέλαβε το αξίωμα σε μία δύσκολη συγκυρία και μέσα σε μόλις 2 χρόνια την έκανε ακόμα δυσκολότερη για όλους και εντέλει κατάφερε να λυγίσει από τις ίδιες του τις επιλογές!

Δε ξέρω για τους άλλους, αλλά προσωπικά δε θα μου λείψει καθόλου.