O κόσμος σε πόλεμο.

Ο 1ος και ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν σίγουρα δύο από τα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα.
Ο 1ος Π.Π. (1914-1918) ξεκίνησε μάλλον αισιόδοξα για τις αντιμαχόμενες πλευρές, με τη πεποίθηση ότι θα τελείωνε το πολύ σε 6 μήνες. Τελικά η σύγκρουση μετατράπηκε σε πραγματικό εφιάλτη που διήρκεσε 4 ολόκληρα χρόνια, αφήνοντας πίσω εκατομμύρια νεκρούς. Με την έναρξη του 1ου Π.Π. τελείωσε και η περίοδος της "μπελ-επόκ".
Εδώ βέβαια δε θα γίνει καμία ιστορική ανάλυση, αλλά ένα φωτογραφικό αφιέρωμα σε στιγμές από τους δύο μεγάλους πολέμους του προηγούμενου αιώνα.

Καρτ-ποστάλ από την περίοδο του 1ου Π.Π. "Δική σου για μια ζωή".

Xριστούγεννα 1914. Βρετανοί και Γερμανοί στρατιώτες γιορτάζουν μαζί στη νεκρή ζώνη του πεδίου των μαχών, στο Δυτικό Μέτωπο . Η Μ. Βρετανία βρισκόταν σε πόλεμο με τη Γερμανία από τις 4 Αυγούστου 1914. Η ανακωχή των Χριστουγέννων βρήκε τα στρατιωτικά επιτελεία απροετοίμαστα. Επρόκειτο για μια ανακωχή ανεπίσημη, που έγινε πράξη με πρωτοβουλία των στρατιωτών. Ακολούθησαν οι απειλές για αυστηρές τιμωρίες, εφόσον τα αρχηγεία των αντιπάλων δεν ήταν διατεθειμένα να ανεχθούν κάτι ανάλογο στο μέλλον. 

Το κράνος σώζει ζωές. Ο στρατιώτης δείχνει το κράνος που έσωσε τη δική του ζωή, καθ'οδόν για το νοσοκομείο, με το κεφάλι δεμένο! 1ος Π.Π.

Bρετανοί στρατιώτες παίζουν ποδόσφαιρο στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια της παραμονής συμμαχικών δυνάμεων εκεί, τη περίοδο 1915-1918. 

Γερμανοί στρατιώτες στα χαρακώματα, προετοιμάζονται για τα Χριστούγεννα του 1915.

O νεαρός Hermann Gοering ως πιλότος στον 1ο Π.Π. Αργότερα θα αναδειχθεί ως μια από τις ηγετικές φυσιογνωμίες του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος των Ναζί. 

O "Μεγάλος Πόλεμος" όπως ονομάστηκε ο 1ος Π.Π. ήταν ένας πόλεμος χαρακωμάτων. Εκεί ζούσαν και πολεμούσαν οι στρατιώτες. Εκτός από την απειλή του εχθρού, υπήρχε και η απειλή διάφορων ασθενειών εξ'αιτίας των άθλιων συνθηκών διαβίωσης. Στη φωτογραφία ένας άντρας στο καθήκον, ανάμεσα σε νεκρούς συναδέλφους του. 

Κρανίου τόπος! Στιγμιότυπο από μάχη κατά τον 1ο Π.Π.

Βρετανός στρατιώτης μεταφέρει οβίδες προς ανεφοδιασμό, κάπου στο Βέλγιο.

Νέα Υόρκη, Νοέμβριος 1918. Oι ΗΠΑ γιορτάζουν το τέλος του 1ου Π.Π. μετά τη παράδοση της Γερμανίας. Αρχικά οι ΗΠΑ είχαν μείνει μακρυά από την πολεμική αναμέτρηση. Όμως, τον Απρίλιο του 1917 μπήκαν στον πόλεμο, στο πλευρό της Τριπλής Συμμαχίας (Triple Entente, Αγγλία, Γαλλία & Ρωσία).

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος (1939-1945). Η έγχρωμη φωτογραφία είναι από το Λονδίνο. Τη νύχτα της 14ης Οκτωβρίου 1940, κατά τη διάρκεια βομβαρδισμών της πόλης από τους Γερμανούς, μια βόμβα εξερράγη στον σταθμό του Μετρό Belham σκοτώνοντας 68 ανθρώπους. Λόγω έλλειψης φωτισμού, το διπλό λεωφορείο που διέσχιζε το δρόμο έπεσε μέσα στον κρατήρα που είχε σχηματιστεί από την έκρηξη. (photo: William Vandivert)

Το Παρίσι καταλαμβάνεται από τους Γερμανούς το καλοκαίρι του 1940. Οι Γάλλοι παρακολουθούν την είσοδο του κατακτητή στη πρωτεύουσα. Ο κύριος σε πρώτο πλάνο δακρύζει στο θέαμα. Έντονα τα συναισθήματα στα πρόσωπα όλων. Απογοήτευση, λύπη και ανησυχία.  

Στις 10 Μαΐου 1941, το Λονδίνο δέχεται τη τελευταία μεγάλη αεροπορική επιδρομή από τους Γερμανούς. Δε θα ήταν βέβαια και ο τελευταίος βομβαρδισμός της πόλης κατά τη διάρκεια του πολέμου. Όμως δε θα ήταν τέτοιας έκτασης όσο στο διάστημα από τον Σεπτέμβριο του 1940 ως τον Μάιο του 1941.  Στη φωτογραφία εικονίζεται το Old Bailey να έχει υποστεί ζημιές μετά τους βομβαρδισμούς της 10ης Μαΐου. Πολλά ακόμα σημαντικά κτίρια του Λονδίνου υπέστησαν σημαντικές ζημιές.

O Hugo Jaeger ήταν ο προσωπικός φωτογράφος του Αδόλφου Χίτλερ από το 1936. Λόγω της θέσης του, είχε τη δυνατότητα πρόσβασης σε έγχρωμα φιλμ και μέσα από το φακό του αποτύπωνε την "ανωτερότητα" του Τρίτου Ράϊχ όπως ήθελε η Ναζιστική προπαγάνδα. Όμως ο Jaeger τράβηξε και μια σειρά φωτογραφιών από τη κατεχόμενη Πολωνία (Βαρσοβία & Kutno) στα τέλη του 1939 και στις αρχές του 1940. Έγχρωμες φωτογραφίες που δείχνουν σκηνές από τη καθημερινότητα των ανθρώπων εκεί, οι οποίοι ποζάρουν στον Γερμανό φωτογράφο, με άνεση και φυσικότητα. Όπως η κοπέλα στη παραπάνω φωτογραφία, από τη πόλη Kutno το 1939. Ο Hugo Jaeger πούλησε το φωτογραφικό του υλικό στο περιοδικό LIFE το 1965.

Δύο παιδιά παρακολουθούν οχήματα των συμμάχων καθώς διασχίζουν τη γαλλική πόλη Saint-Lo, κατεστραμμένη μετά τη μάχη της Νορμανδίας, γύρω στο καλοκαίρι του 1944.

Mια γυναίκα με καθήκοντα για τη προστασία από αεροπορικές επιδρομές, μεταφέρει ένα μικρό κοριτσάκι μετά τη διάσωσή του από το βομβαρδισμένο σπίτι του. Λονδίνο, 2ος Π.Π.

Σοβιετικά τανκς μπαίνουν στο Βερολίνο τον Απρίλιο του 1945. Στο τοίχο γράφει, "Το Βερολίνο παραμένει γερμανικό".

Το Βερολίνο λίγο μετά το τέλος του πολέμου, τον Ιούλιο του 1945.

Billy.

(photos αρχείο Billy Files)